Diyetlerin en önemli parçası olan proteinler vücudun onarılmasını, hastalıklardan korunmasını sağlar. Hayvansal gıdalardan da, bitkisel gıdalardan da protein alımı mümkündür. Ancak ikisi arasında bazı farklar vardır.
Proteinlerin Yapı Taşı Amino Asitlerin Önemi
Amino asitlerden oluşan proteinler hücrelerin görevlerini yerine getirmesini sağlayan minik makineler gibidir. İnsan vücudunda bulunan 22 amino asit vardır. Bu aminoasitler proteinin yapı taşını oluştururlar. Vücudun doğru bir şekilde çalışabilmesi için amino asitlerin vücutta dengeli bir şekilde bulunması gerekir. Bunlardan 9 tanesini vücut kendi başına üretemez. Organlar, kaslar ve kemikler başta olmak üzere saç ve cilde kadar vücudun her yerinde bulunan proteinlerin dışarıdan besin yoluyla alınması gereklidir. Besin yolluyla alınması gereken proteinler hayvansal proteinler ve bitkisel proteinler olmak üzere ikiye ayrılır.
Proteinlerin Vücuda Faydaları
Proteinlerin vücuda faydaları arasında dokuları inşa etmesi, güçlendirmesi ve onararak yerine yenilerini koyması yer almaktadır. Vücutta kas oluşumunu artırdığı için fazla kilosu olup zayıflamak isteyen kişiler ve kaslarını güçlendirmek isteyen sporcular tarafından tercih edilmelidir.
Sağlık için Dengeli Beslenme
Vücudun birçok biyolojik sürecinde rol oynayan 9 amino asidi vücut üretemediği için besinler aracılığı ile alınmalıdır. Bu protein kaynağı besinler hayvanlardan alınan proteinler ve bitkilerden alınan proteinler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Daha fazla protein almak daha fazla et yemek anlamına gelmemelidir. Sağlıklı bir vücuda sahip olmak için her iki türdeki sağlıklı proteinler de dengeli bir biçimde alınmalıdır.
Hayvansal Kaynaklı Proteinler
Hayvansal kaynaklı proteinler içeren besinler yüksek kaliteye sahiptir. B12 ve D vitaminleri, çinko ve demir başta olmak üzere Omega-3 yağ asitleri açısından çok zengindirler. Hayvansal protein içeren besinler aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
- Balık
- Tavuk
- Hindi
- Bıldırcın
- Yumurta
- Süt
- Peynir ve peynir altı suyu
- İnek eti
- Geyik eti
Bitkisel Kaynaklı Proteinler
Bitkisel kaynaklı proteinler içeren besinler yüksek oranda lif ve az yağ içerdikleri için sağlıklıdırlar. Bitkisel protein içeren besinler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Kuru baklagiller
- Tahıllar
- Fındık
- Kenevir
- Bezelye
- Avokado
- Soya
Hayvansal ve Bitkisel Proteinler Arasındaki Farklar
Sağlıklı bir vücuda sahip olmak, doğru bir diyet yapabilmek için öncelikle hayvansal ve bitkisel protein arasındaki farkı anlamak gerekir.
- Hayvansal ve bitkisel proteinlerin içeriklerinde bulunan amino asit sayıları farklılık gösterir. Bitkisel proteinlerde gerekli 9 aminoasidin tamamının bulunması zordur. Ancak karabuğday, kinoa gibi bazı protein kaynaklarının tam protein olduğu bilinir. Ayrıca bitkisel proteinlerin bazılarının sindirimi diğerlerine göre daha zordur.
- Bu iki protein çeşidi vücutta parçalanmaları açısından farklıdırlar. Bitkisel protein içeren besinler daha kolay parçalanırken, hayvansal protein içeren besinler daha zor parçalanmaktadır.
- Amino asitlerin miktarı açısından farklıdırlar. Hayvansal proteinler vücudun ihtiyaç duyduğu tüm amino asitleri dengeli bir şekilde sağlarken, bitkisel proteinler bazı amino asitler açısından zayıftır.
- Obezite, diyabet ve kalp hastalığı olanların tercih etmeleri gereken protein çeşidi farklıdır. Bu hastalıklara sahip olan insanlara çoğunlukla bitkisel proteinler kullanmaları önerilmektedir. Hayvansal proteinlerden daha az tüketmeleri hatta bazı durumlarda hiç tüketmemeleri önerilmektedir.
- İçerdikleri kolesterol açısından farklıdırlar. Hayvansal proteinler yüksek kolesterol içeriyorken bitkisel proteinler kolesterol içermezler.
Yorum Yok